کابل تخت از جمله کابل‌های الکتریکی است که در آن رشته‌های فلزی رسانا به صورت موازی و در یک سطح کنار هم قرار گرفته‌اند و با پوششی از پلاستیک یا لاستیک عایق شده‌اند. این کابل‌ها به دلیل شکل خاص خود، نسبت به کابل‌های گرد دارای برخی ویژگی‌ها و مزایا هستند که در این مقاله به بررسی ساختار، کاربرد، انواع کابل تخت و تفاوت آن با کابل گرد می‌پردازیم.
کابل تخت چیست؟
این نوع کابل دارای ساختار فشرده‌ای است که هادی‌های الکتریکی را به صورت تخت در کنار هم قرار می‌دهد و به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، اشغال کم فضا، انتقال گرمای عالی و استحکام بالا، در صنایع مختلفی مانند ساختمان سازی، ماشین‌آلات صنعتی، اتصالات کامپیوتری، صنعت الکترونیک و تجهیزات پزشکی کاربرد دارد.
ساختار کابل تخت
در واقع ساختار کابل تخت شامل دسته‌ای از رشته‌های هادی است که تحت فرآیند اکستروژن به صورت فشرده و موازی درون یک پوشش تخت، عایق و منعطف قرار گرفته‌اند و به طور کلی طراحی ساختاری این کابل شامل موارد زیر است:
- هادی: هسته اصلی کابل تخت را رشته‌های هادی از جنس مس یا فلزات رسانای دیگر تشکیل می‌دهند که وظیفه انتقال جریان الکتریکی را بر عهده دارند.
- عایق: هادی توسط یک لایه عایق پلیمری (PVC یا پلی اتیلن) پوشیده میشود تا از تماس آن با سایر هادی‌ها و روکش کابل جلوگیری شود.
- روکش: برای حفاظت بیشتر از هادی و عایق، یک لایه روکش ثانویه پلیمری و خارجی روی کابل تخت قرار می‌گیرد تا لایه‌های داخلی را در برابر شرایط محیطی محافظت کند.
- رشته‌های کابل: کابل‌های تخت تعداد رشته‌های مختلفی دارند که کابل تخت 4 رشته، 8، 12 و 24 رشته از جمله رایج‌ترین انواع این اتصالات هستند.
- تنوع رنگی: این کابل‌ها در رنگ‌های مختلفی تولید می‌شوند که هر رنگ به نوعی نشان دهنده تعداد رشته‌ها یا کاربرد خاص آن کابل محسوب میشود.
انواع کابل تخت
کابل تخت بر اساس کاربرد، تعداد رشته‌ها، جنس و پوشش عایق، شامل نمونه‌های مختلفی است که در این بخش به معرفی انواع رایج آن می‌پردازیم.
کابل تخت افشان
کابل تخت افشان نوعی کابل تخت با انعطاف‌پذیری بالا است که برای انتقال برق به دستگاه‌های متحرک و ثابت در فضاهای باز استفاده میشود. این کابل‌ها دارای 2 یا 3 رشته از جنس مس نرم با رنگ‌های مختلف هستند که با عایق پلاستیکی یا لاستیکی محافظت می‌شوند. روکش نهایی کابل نیز از جنس لاستیک مقاوم در برابر رطوبت، حرارت، سرما و اشعه ماوراء بنفش است.
کابل تخت آسانسوری
کابل تخت آسانسوری (کابل تراول) نوعی کابل انعطاف‌پذیر برای انتقال برق و اطلاعات به تابلو فرمان آسانسورها در فضای محدود بین طبقات است. این کابل‌ها دارای 4 تا 24 رشته هادی مسی (بر حسب نوع آسانسور) در رنگ‌های مختلف هستند که با عایق و روکش نهایی در برابر سایش، شعله و… محافظت می‌شوند.
کابل تخت جرثقیل
کابل تخت جرثقیل با ساختار صاف و پهن خود برای استفاده در جرثقیل‌های سقفی و دروازه‌ای طراحی شده و به دلیل مزایایی مانند انعطاف‌پذیری، وزن کمتر و مقاومت بیشتر جایگزینی مناسب برای کابل‌های گرد محسوب می‌شوند و با توجه به نوع جرثقیل دارای 4 تا ۲۴ رشته هستند.
کابل تخت تلفن
کابل‌های تخت تلفن، نسل جدیدی از سیم‌های تلفن هستند که به صورت صاف و پهن طراحی شده‌اند و مزایای متعددی نسبت به مدل‌های گرد دارند و یک انتخاب ایده‌آل برای مصارف مختلف محسوب می‌شوند. این کابل‌ها دارای 2 تا 8 رشته با تنوع رنگی هستند و وجود عایق پلاستیکی نیز سبب مقاومت آن‌ها در برابر سایش، رطوبت و… میشود.
کابل تخت 4 رشته
این نوع کابل تخت دارای 4 رشته سیم مسی، عایق و روکش PVC است و برای اتصال برق و سیگنال به دستگاه‌هایی که نیاز به تغذیه و ارتباط دوطرفه دارند، مانند دوربین‌های مداربسته استفاده میشود. همچنین برای انتقال جریان الکتریکی در محیط‌هایی که نیاز به حرکت و خم شدگی کابل وجود دارد، مانند آسانسورها، جرثقیل‌ها و نقاله‌ها مناسب است.
تفاوت کابل گرد و تخت در چیست؟
از انواع دیگر کابل‌های الکتریکی، مدل‌های گرد با رشته فلزی به صورت محوری و سطح مقطع دایره هستند. پوشش این کابل‌ها عایقی از جنس پلاستیک بوده و نسبت به نمونه‌های تخت تفاوت‌هایی دارند که در ادامه توضیح می‌دهیم.
- فضای مورد نیاز: کابل تخت به دلیل آرایش موازی رشته‌ها، فضای کمتری نسبت به کابل گرد اشغال می‌کند که این ویژگی باعث میشود در فضاهای تنگ و کوچک مناسب‌تر از اتصالات گرد باشد. همچنین قابلیت خم شدن و قرارگیری در زوایای مختلف، کابل تخت را منعطف‌تر از کابل گرد می‌سازد.
- مقاومت الکتریکی: در کابل‌های تخت چینش مسطح و فشرده رشته‌ها، مقاومت الکتریکی کمتری نسبت به کابل‌های گرد دارند. بنابراین اتصالات تخت جریان الکتریکی را با افت ولتاژ و گرمایش کمتری انتقال می‌دهند و اثرات نامطلوب میدان‌های الکترومغناطیسی در این کابل‌ها کاهش می‌یابد.
- اما کابل‌های گرد مقاومت الکتریکی بیشتری دارند و امکان انتقال جریان الکتریکی با کیفیت بالا و بدون تلفات در آن‌ها دشوارتر است. همچنین کابل گرد مستعد تولید و دریافت میدان‌های الکترومغناطیسی است که باعث ایجاد اختلال در سیگنال‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی می‌گردند.
- افزایش ایمنی: کابل تخت به دلیل آرایش موازی رشته‌ها، ایمنی بیشتری نسبت به کابل گرد دارد و برای استفاده در محیط‌های پرخطر که احتمال آتش‌سوزی و انفجار وجود دارد، مناسب‌تر است. همچنین کابل تخت با کاهش اثرات نامطلوب میدان‌های الکترومغناطیسی، اختلال در سیستم‌های الکترونیکی و ارتباطی را به حداقل می‌رساند. در مقابل استفاده از کابل گرد در محیط‌های پرخطر توصیه نمی‌شود زیرا این اتصالات مستعد تولید و دریافت میدان‌های الکترومغناطیسی هستند که باعث اختلال در سیستم‌های مرتبط می‌شوند.
- کاهش هزینه: کابل تخت به دلیل اشغال فضای کمتر در مقایسه با کابل گرد، هزینه‌های نصب و تعمیر را کاهش می‌دهد. این ویژگی باعث میشود تا کابل تخت گزینه مناسب‌تری برای پروژه‌های با بودجه محدود باشد. همچنین کابل تخت به دلیل انتقال جریان الکتریکی با کمترین تلفات، مصرف برق و هزینه‌های مربوطه را نیز کاهش می‌دهد.
مزایای استفاده از کابل تخت
همانطور که با ساختار فیزیکی، ویژگی‌ها و قابلیت‌های این سری از کابل‌ها آشنا شدیم به تبع می‌توان مزایای کابل‌های تخت را نیز شناخت، با این حال در ادامه به بررسی اجمالی مزایای استفاده از کابل تخت می‌پردازیم.
- طرحی نواری و تخت این کابل‌ها سبب کاربرد خاص و گسترده آن‌ها در زمینه‌های انتقال داده‌ها و تامین برق میشود.
- به دلیل عدم حرکت هادی از درون سیم، این کابل‌ها دارای کمترین تلفات انرژی، اختلال و عدم نوسان در پارامترهای مختلف خود هستند.
- سطح تخت کابل مانع تداخل‌های ناشی از ایجاد میدان‌های الکترومغناطیسی میشود و تلفات مربوطه را به حداقل می‌رساند.
- ساختار مسطح این اتصالات سطح مقطع نسبتا بزرگی ایجاد می‌کند که سبب انتقال و پخش سریع حرارت شده و از تابیده شدن بیش از اندازه گرما به کابل پیشگیری می‌کند.
در نهایت کابل‌های تخت توانسته‌اند جایگزینی با کیفیت و مقاوم جهت برقراری اتصالات الکتریکی برای بسیاری از حوزه‌های تولید انرژی تجدیدپذیر، تولیدات اتوماتیک و عمومی محسوب شود.
شما می‌توانید برای خرید انواع کابل تخت از فروشگاه سیم و کابل کسری با شماره‌های زیر تماس حاصل فرمایید:
